همه چیز در مورد ساز چنگ

همه چیز در مورد ساز چنگ

ساز چنگ یا هارپ گونه ای ساز زهی باستانی است و در کنار ساز بربط، از مشهورترین سازهای ایران باستان به‌شمار می آید.
قدمت هارپ به دوران پیش از تاریخ باز میگردد. اولین هارپ ها از چوب ساخته میشدند و دارای چند سیم بودند و با گذشت زمان تعداد سیم های این ساز افزایش پیدا کرد.سیم‌های این ساز معمولاً از جنس فلز یا نایلون هستند.
هارپ در ایران از دوران باستان شناخته شده بود. در دوران ساسانیان، به یکی از محبوب ترین سازهای ایران تبدیل شد به طوری که هارپ نوازان در دربار ساسانی جایگاه ویژه ای داشتند.

دسته بندی ساز چنگ

تعداد سیم

• سازچنگ های چند سیمی: سازهای زهی هستند که میتوانند دارای چند دو تا چند صد سیم باشند.
• چنگ های تک سیمی: هارپ های تک سیمی سازهای زهی هستند که دارای یک سیم هستند. این ساز های تک سیمی معمولاً کوچک هستند و به راحتی قابل حمل هستند.

شکل ظاهری

• چنگ های افقی: گونه ای از هارپ ها هستند که سیم های آن ها به صورت افقی قرار گرفته است.هارپ های افقی معمولاً از چوب ساخته می شوند و دارای یک جعبه طنینی هستند که سیم ها روی آن کشیده شده اند. سیم ها با استفاده از خرک به جعبه طنینی متصل می شوند. خرک وسیله ای است که سیم ها را در فواصل مختلف روی جعبه طنینی قرار می دهد.
• چنگ های عمودی: گونه ای از هارپ ها هستند که سیم های آن ها به صورت عمودی قرار میگیرد. این نمونه هارپ ها کمتر از هارپ های افقی رایج هستند. نوازنده ساز چنگ عمودی با استفاده از انگشتان خود یا با استفاده از آرشه روی سیم ها می کشد. برای نواختن با انگشتان، نوازنده از انگشتان خود برای فشار دادن سیم ها به خرک استفاده می کند. برای نواختن با آرشه، نوازنده از آرشه ای شبیه به آرشه ویولن استفاده می کند.

شیوه نواختن

• چنگ های آرشه ای: گونه ای هستند که با استفاده از آرشه نواخته می شوند و آرشه ی آن ها شبیه به آرشه ی ویولن است.نوازنده این ساز آرشه ای با استفاده از یک دست خود آرشه را در دست می گیرد و با دست دیگر سیم ها را می فشارد.
• چنگ های انگشت نواز: گونه ای هستند که با استفاده از انگشتان نواخته می شوند.نوازنده هارپ انگشت نواز با استفاده از انگشتان خود روی سیم ها می کشد. برای تولید صدا، نوازنده با انگشت خود سیم را به خرک فشار می دهد و سپس آن را آزاد می کند.

اگر به دنبال یادگیری ساز چنگ هستید میتوانید با مراجعه به سایت آموزشگاه های موسیقی در شیراز مراجعه کنید

چگونگی نواختن ساز چنگ

هارپ را میتوان به صورت تک نوازی، دو نوازی، سه نوازی و گروه نوازی، نواخت.نوازندگان این ساز معمولاً از یک صندلی یا زیرپایی برای قرار دادن آن استفاده می‌کنند و همانطور که گفته شد برای نواختن هارپ، نوازنده با انگشتان خود یا با آرشه روی سیم‌ها می‌کشد.